Η συντηρητική θεραπεία των ρήξεων του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης σε εφήβους αθλητές: περιγραφή του τύπου του αθλήματος, τη συντηρητική θεραπεία, τις συνοδές παθήσεις και των αποτελεσμάτων

Ένα από τα αίτια επίμονου πόνου στο ισχίο σε εφήβους αθλητές είναι και η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης.  Σε αντίθεση με άλλους τραυματισμούς, που αφορούν μυϊκές ομάδες ή τένοντες, η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης μπορεί να προκαλέσει μία επίμονη συμπτωματολογία που σε πολλές περιπτώσεις υποχωρεί δύσκολα με τις συντηρητικές μεθόδους θεραπείας.  Η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου μπορεί να προκαλεί οξύ πόνο στο ριζομήριο με αντανάκλαση προς την πρόσθια επιφάνεια του μηρού αλλά και την πλάγια περιοχή του ισχίου, και η συμπτωματολογία μπορεί να προκαλέσει μεγάλου βαθμού ανικανότητα τόσο για τις αθλητικές δραστηριότητες όσο και για τις καθημερινές δραστηριότητες του ασθενή.

Τα τελευταία χρόνια ως θεραπεία εκλογής για τις ρήξεις του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης αποτελεί η χειρουργική μέθοδος, δηλαδή η αρθροσκόπηση του ισχίου.  Μέσω της αρθροσκόπησης μπορεί να γίνει μερική εκτομή, νεαροποίηση ή συρραφή.  Η βιβλιογραφία έχει δείξει πολύ καλά αποτελέσματα για τέτοιες περιπτώσεις σε βάθος δεκαετίας.  Ωστόσο, δεν έχει μελετηθεί εκτενώς η συντηρητική θεραπεία τέτοιων κακώσεων και ειδικά σε πολύ νέους ασθενείς, όπως οι έφηβοι, η λήψη της απόφασης για χειρουργική επέμβαση είναι πάντα δυσχερής.

Φυσικά, όταν υπάρχει μία υποκείμενη οστική παθολογία όπως η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση τύπου pincer ή cam, η επιλογή της αρθροσκόπησης ισχίου είναι περισσότερο επιβεβλημένη σε σχέση με την συντηρητική μέθοδο, καθώς η κατάσταση αυτή εγκυμονεί κινδύνους για υποτροπή ή και επιδείνωση των συμπτωμάτων.

Πρόσφατα δημοσιεύτηκε μελέτη στο αμερικάνικο περιοδικό “Clinical Journal of Sports Medicine” προκειμένου να ταυτοποιηθούν οι σύγχρονες μη εγχειρητικές επιλογές θεραπείας, οι συνοδές παθήσεις, ο τύπος του αθλήματος και τα αποτελέσματα των εφήβων αθλητών που διαγιγνώσκονται με ρήξη του επιχειλίου χόνδρου.  Η μελέτη αυτή ήταν μία αναδρομική μελέτη που έλαβε χώρα σε ένα μεγάλο κέντρο αθλητικών κακώσεων πανεπιστημιακού νοσοκομείου. 

Οι ασθενείς που επιλέγησαν ήταν ενεργοί ασθενείς, άρρενες και θήλυ, οκτώ έως 20 ετών, οι οποίοι διαγνώστηκαν με ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης κατά τα έτη 2010 έως 2013.  Η μη χειρουργική θεραπεία περιελάμβανε τη φυσιοθεραπεία και τις ενδαρθρικές εγχύσεις. Καταγράφηκαν στοιχεία σχετικά με τον τύπο του αθλήματος του κάθε ασθενή αλλά και των συνοδών ορθροπαιδικών προβλημάτων που υπήρχαν.  Όλα τα αποτελέσματα μελετήθηκαν και αναλύθηκαν με στατιστική επεξεργασία.  Ταυτοποιήθηκαν 76 έφηβοι ασθενείς που είχαν διαγνωστεί με ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης, 52 (68,4%) ακολούθησαν πρόγραμμα φυσιοθεραπείας, 55 (72,4%) υπεβλήθησαν σε μία ενδαρθρική έγχυση και 43 (56,6%) υπεβλήθησαν τόσο σε φυσιοθεραπεία όσο και σε ενδαρθρική έγχυση.  Τα τρία κυρίαρχα αθλήματα στα οποία συμμετείχαν οι ασθενείς ήταν ο χορός (18,4%), το ποδόσφαιρο (soccer-14,5%), και η ενόργανη γυμναστική (7,9%).  Η περισσότερο συχνή συνυπάρχουσα ορθοπαιδική παθολογία ήταν η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση, η οποία παρατηρήθηκε σε 46 ασθενείς (60,5%).  Αν και δε υπήρχαν διαφορές στην αναλογία της μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης μεταξύ των φύλων, ένα μεγαλύτερο ποσοστό χειρουργικών περιπτώσεων παρατηρήθηκαν στους ασθενείς με συνυπάρχουσα μηροκοτυλιαία πρόσκρουση σε σχέση με αυτούς χωρίς μηροκοτυλιαία πρόσκρουση.

Στη μελέτη αυτή διαπιστώθηκε ότι οι έφηβοι αθλητές με ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης συχνά υποβάλλονται σε φυσιοθεραπεία, ενδαρθρικές εγχύσεις και σε έναν συνδυασμό αυτών των δύο ως συντηρητική θεραπεία.  Οι έφηβοι αθλητές που παρουσιάζουν ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης και πάσχουν ταυτόχρονα από μηροκοτυλιαία πρόσκρουση έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποβληθούν σε αρθροσκόπηση ισχίου.

Τα αποτελέσματα αυτά επιβεβαιώνουν παλαιότερες μελέτες που θεωρούν τη συνύπαρξη μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης και ρήξης του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης ως απόλυτη ένδειξη για αρθροσκοπική αντιμετώπιση, ειδικά σε περιπτώσεις με επίμονη συμπτωματολογία.  Αυτό μπορεί λογικά να εξηγηθεί από το γεγονός ότι η ρήξη του επιχειλίου χόνδρου συμβαίνει σε ένα μη φυσιολογικό μηχανικό περιβάλλον και αποτελεί το αποτέλεσμα αυτού.  Έτσι, αν δεν αντιμετωπιστεί η προϋπάρχουσα πάθηση, δηλαδή η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση τότε είναι δύσκολο να μειωθεί ο πόνος από την ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης.

Πηγή: Cianci A, Sugimoto D, Stracciolini A, Yen YM, Kocher MS, dʼHemecourt PA.  Nonoperative Management of Labral Tears of the Hip in Adolescent Athletes: Description of Sports Participation, Interventions, Comorbidity, and Outcomes.  Clin J Sport Med. 2017.

Επισκεφτείτε το www.alexandrostzaveas.gr για περισσότερα σχετικά με τη ρήξη του επιχειλίου χόνδρου της κοτύλης και τη μηροκοτυλιαία πρόσκρουση.

Μία σύγκριση κλινικών αποτελεσμάτων μεταξύ αθλητών και μη αθλητών που υπεβλήθησαν σε αρθροσκόπηση ισχίου για μηροκοτυλιαία πρόσκρουση

Είναι ευρέως γνωστό ότι η αποτελεσματικότητα μιας αρθροσκοπικής τεχνικής αλλά και οι προσδοκίες μετά τη χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι διαφορετικές σε αθλητές και μη αθλητές.  Επιπλέον, οι απαιτήσεις της δραστηριότητας από μία άρθρωση είναι πολύ μεγαλύτερες στον πληθυσμό των αθλητών.  Έτσι, είναι σημαντικό να γίνεται ξεχωριστή αξιολόγηση μεταξύ των δύο παραπάνω ομάδων ασθενών. 

Σε πρόσφατη μελέτη έγινε σύγκριση του κλινικού αποτελέσματος μετά από αρθροσκόπηση για μηροκοτυλιαία πρόσκρουση μεταξύ αθλητών και μη αθλητών.  Η μελέτη ήταν μία αναδρομική μελέτη ελέγχου περιπτώσεων ασθενών.

Στη μελέτη συμμετείχαν 47 ασθενείς που υπεβλήθησαν σε αρθροσκόπηση ισχίου για διόρθωση της βλάβης μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης από τον Μάρτιο του 2009 έως τον Απρίλιο του 2012.  Οι ασθενείς χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες σύμφωνα με τη συμμετοχή τους σε αθλητικές δραστηριότητες (47 στην ομάδα των αθλητών και 27 στην ομάδα των μη αθλητών).

Εκτιμήθηκαν τα κλινικά και ακτινολογικά στοιχεία για όλους τους ασθενείς έως και δύο χρόνια μετά τη χειρουργική επέμβαση και συγκεκριμένα στα χρονικά σημεία των 6, 12 και 24 μηνών μετεγχειρητικά.

Η μέση ηλικία στο χρονικό σημείο της χειρουργικής επέμβασης στην ομάδα των αθλητών ήταν σημαντικά χαμηλότερη σε σχέση με την ομάδα των μη αθλητών.  Αν και δεν υπήρχαν σημαντικές διαφορές στις προεγχειρητικές κλίμακες αξιολόγησης, οι μέσες βαθμολογίες στους 6, 12 και 24 μήνες μετεγχειρητικά ήταν σημαντικά υψηλότερες στους αθλητές σε σχέση με τους μη αθλητές.

Οι ερευνητές συμπέραναν ότι αν και η αρθροσκοπική διόρθωση της μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης και η χειρουργική διαφύλαξης του επιχειλίου χόνδρου είναι γενικά επωφελής, φαίνεται ότι παρέχει ένα καλύτερο κλινικό αποτέλεσμα στους αθλητές σε σχέση με τους μη αθλητές.

Πηγή: Murata Y, Uchida S, Utsunomiya H, Hatakeyama A, Nakamura E, Sakai A. A Comparison of Clinical Outcome Between Athletes and Nonathletes Undergoing Hip Arthroscopy for Femoroacetabular Impingement. Clin J Sport Med. 2017 Jul; 27(4):349-356.

Για περισσότερα επισκεφτείτε το www.alexandrostzaveas.gr

Το εύρος κίνησης του ισχίου συσχετίζεται με την επιβεβαιωμένη από μαγνητική τομογραφία βλάβη μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης τύπου cam στους εφήβους υψηλού επιπέδου αθλητές του σκι

Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση (femoroacetabular impingement) αποτελεί έναν ανώμαλο τύπο μορφολογίας των ισχίων και χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, σε αυτήν του τύπου cam, όπου υπάρχει ανώμαλο σχήμα της μηριαίας κεφαλής και αυτήν του τύπου pincer, που οφείλεται σε μη φυσιολογική διαμόρφωση της κοτύλης.  Οι δύο αυτοί τύποι μπορούν να υπάρχουν μεμονωμένα ή να συνυπάρχουν.

Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση συνίσταται στην ανώμαλη επαφή μεταξύ του μηριαίου και της κοτύλης κατά τις κινήσεις της κάμψης και εσωτερικής στροφής του ισχίου. Μπορεί να προκαλέσει χόνδρινες βλάβες αλλά και ρήξη του επιχειλίου χόνδρου, ενώ από πολλούς ερευνητές θεωρείται και ως αίτιο οστεοαρθρίτιδας του ισχίου.

Η μηροκοτυλιαία πρόσκρουση μπορεί να διαγνωστεί από ιστορικό των συμπτωμάτων αλλά και κλινικών σημείων, ενώ επιβεβαιώνεται απεικονιστικά από απλές ακτινογραφίες και μαγνητική τομογραφία.  Συνήθως ο πόνος επικεντρώνεται στο ριζομήριο, την οσφύ, τους γλουτούς ενώ μπορεί να προκαλέσει αίσθημα κλειδώματος (locking), δυσκαμψία και μείωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης.  Κατά την κλινική εξέταση η τυπική σημειολογία της μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης είναι ο οξύς πόνος στο ριζομήριο κατά την κίνηση μέγιστης κάμψης και εσωτερικής στροφής από τον χειρουργό, κλινική δοκιμασία η οποία ονομάζεται σημείο πρόσκρουσης (anterior impingement test).

Υπάρχει η υπόθεση ότι το σύνδρομο μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης μπορεί να συσχετίζεται με μειωμένο εύρος εσωτερικής στροφής αλλά και με θετικό σημείο πρόσκρουσης.  Η υπόθεση αυτή έδωσε το έναυσμα μίας μελέτης που είχε σκοπό την εκτίμηση για το συσχετισμό της κλινικής κατάστασης του ισχίου με τα ευρήματα της μαγνητικής τομογραφίας σε εφήβους αθλητές και μάλιστα υψηλού επιπέδου σκιέρ.

Εξετάστηκαν 102 έφηβοι με μέση ηλικία 17,7 έτη.  Tα ισχία τους εξετάστηκαν με μαγνητική τομογραφία και συγκεκριμένες μετρήσεις για την παρουσία βλάβης μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης τύπου cam (όταν η γωνία α ήταν > 55°), ενώ εκτιμήθηκαν και κλινικά σχετικά με το εύρος κίνησης της άρθρωσης τόσο στην ύπτια όσο και στην καθιστική θέση.  Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο κατηγορίες, σε αυτούς με βλάβη cam και σε αυτούς χωρίς βλάβη cam βάσει των εξετάσεων της μαγνητικής τομογραφίας.  Το κλινικό σημείο πρόσκρουσης, αλλά και το σημείο Faber (flexion, abduction and external rotation) χρησιμοποιήθηκαν και για τα δύο ισχία στην ύπτια θέση.  Με τον εξεταζόμενο σε καθιστική θέση έγιναν εσωτερικές και εξωτερικές στροφές στην άρθρωση σε τρεις διαφορετικές θέσεις της λεκάνης (ουδέτερη, μέγιστη πρόσθια απόκλιση και οπίσθια απόκλιση) και της σπονδυλικής στήλης (ουδέτερη, μέγιστη έκταση και κάμψη).

Διαπιστώθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων cam και μη cam σχετικά με το πρόσθιο σημείο πρόσκρουσης, την παθητική κάμψη του ισχίου στην ύπτια θέση, την εσωτερική στροφή του ισχίου στη ύπτια θέση, την εσωτερική στροφή σε καθιστική θέση με τη λεκάνη και την σπονδυλική στήλη σε ουδέτερη θέση και τη μέγιστη πρόσθια απόκλιση της λεκάνης και έκταση της σπονδυλικής στήλης.  Διαπιστώθηκε ότι η ομάδα cam είχε μειωμένο εύρος κίνησης σε σχέση με την ομάδα χωρίς βλάβη cam σε όλες τις μετρήσεις εύρους κίνησης.

Οι ερευνητές συμπέραναν ότι η παρουσία της βλάβης μηροκοτυλιαίας πρόσκρουσης βλάβης τύπου cam που διαπιστώνεται στη μαγνητική τομογραφία συσχετίζεται με το μειωμένο εύρος κίνησης σε όλες τις θέσεις του εξεταζόμενου.

Πηγή: Agnvall C, Swärd Aminoff A, Todd C, Jonasson P, Thoreson O, Swärd L, Karlsson J, Baranto A.  Range of Hip Joint Motion Is Correlated With MRI-Verified Cam Deformity in Adolescent Elite Skiers.  Orthop J Sports Med. 2017.

Για περισσότερα επισκεφτείτε το www.alexandrostzaveas.gr